Büro-İş Sendikası Genel Başkanı Alay Hamzaçebi, tarımsal takviyelerde yaşanan bir probleme dikkat çekti. Dayanakta çiftçinin ve üreticinin esasen mağdur olduklarını lakin mirasçılarının onlardan daha mağdur duruma düştüklerini belirten Hamzaçebi, bunun nasıl gerçekleştiğini anlattı.
Çiftçiye verilen mazot + gübre ve gelir dayanaklarının epeyce düşük kaldığına işaret eden Hamzaçebi, “Çiftçi alın terinin karşılığını alamadığı için tarlasını ekemez duruma gelmiştir. Dayanaklarda yıllardır gerçek enflasyon oranında ve piyasa koşullarına uygun artış yapılmamıştır. Dönüm başına 2024 yılında, fındık için mazot 103 TL, gübre 35 TL, gelir dayanağı 170 TL’dir. Bir evvelki yılın dayanakları bir sonraki yıl ödenmektedir. Yani 2024’ün dayanakları 2025 yılında ödendi/ödenmeye başladı” dedi.
‘ÖYLE KOLAY DEĞİL’
Hamzaçebi, vefat eden çiftçinin mirasçılarının sembolik sayılan bu düşük takviyeleri bile alabilmesinin o denli kolay olmadığına dikkat çekti. 2024 yılında vefat eden bir kişinin mirasçılarının 4 ay içerisinde veraset intikal vergisini vermiş olsalar da bu kere karşılarına Maliye’nin çıktığına işaret eden Hamzaçebi, şöyle devam etti:
“2024 yılı için 5 bin TL takviye meblağı 5 mirasçısı ismine değil hak sahibi vefat eden çiftçi olduğu için onun ismine bankaya yatıyor. Bu kere banka mirasçılardan Maliye’den ‘borcu yoktur’ yazısı istiyor. Maliye de maddede olmamasına karşın ‘ek beyan ver’ diyor. Fakat bu kere de mühleti geçmiş oluyor. ‘Zamanında beyan vermedin’ kabul ediyor. ‘Sen vaktinde beyan etmedin bunu’ diyor. Güzel de mirasçı bunu bilemezki. 5 mirasçı için bu sefer başka farklı 5 bin TL ‘usulsüzlük cezası’ kesiliyor. İndirim yapılırsa bin 250 TL kişi başı olmak üzere toplam 5 mirasçı, 6 bin 250 TL ceza ödemek zorunda bırakılıyor. Bu durumda takviye fiyatından daha fazla ceza ödeyecek olan mirasçılar dayanak primini almaktan vazgeçiyor. Hükümet bir yerden verir üzere yapıp aslında vermemiş oluyor.”
‘CEZADAN VAZGEÇİLMELİ’
Hamzaçebi, çay, buğday, üzüm, üzere takviye ödemelerinde de mirasçıların birebir mağduriyeti yaşadıklarını söyledi. “Bu paranın ne vakit yatacağı da aşikâr değil. Mirasçılarının da bilmesi çok zor” diyen Hamzaçebi, bunun yanında ileride doğacak hak ve alacaklar için de emsal meselelerin yaşanacağını bildirdi. Hamzaçebi, “Maliye bu durumda olanlar için ek beyan değil, öteki KDV, gelir vs. vergi çeşitlerinde olduğu üzere Vergi Yordam Yasası’na nazaran ‘düzeltme beyanı’ alarak ceza uygulamasından vazgeçmeli. Düzeltme beyannamesi verilmesi durumunda usulsüzlük cezası kesilmiyor. Hükümet de destekleme meblağlarını şimdiki ekonomik kurallara uygun hale getirerek artırmalıdır” dedi.
Kaynak: Cumhuriyet
